از انواع ورق‌ها می توان به ورق سیاه معمولی و ورق سیاه صنعتی اشاره کرد. که دارای تکنولوژی ساخت متفاوتی است. استانداردهای مورد استفاده برای ساخت ورقهای سیاه معمولی ST37 می باشد که بیشتر در ساختمان ها و سوله ها کاربرد دارد. ورق های صنعتی نیز در صنایعی مانند پتروشیمی، سد سازی و …. مورد استفاده قرار می گیرد. برای آشنایی بیشتر با این محصول با ما همراه باشید.
آشنایی با ورقهای سیاه
به ورقی که با استفاده از نورد گرم تولید شده باشد ورق سیاه (Black Iron Sheet) یا ورق گرم می گویند. در اصطلاح متالورژیکی به ورقی که از فولاد نورد گرم ساخته شده است و در دمای بالاتر از 930 درجه سانتی‌گراد تحت عملیات نورد فشاری قرار گرفته تا خاصیت فرم پذیری آن بهینه شود، ورق فولادی نورد گرم و یا اصطلاحا ورق سیاه گفته می‌شود.
در هنگام تولید این ورق به روش نورد گرم، به این دلیل که در دمای بسیار بالا قرار می‌گیرد؛ اجزا ورق دچار ذوب شده و روی سطح آن زنگ زدگی و اکسیداسیون رخ می‌دهد که این امر منجر به تیره و مات شدن سطح این ورق می‌شود. به همین دلیل به این محصول ورق سیاه گفته می‌شود.
خرید ورق آهن
شروع قیمت 18,350 تومانانواع ورق سیاه
انواع ورقهای سیاه، به دو دسته معمولی و صنعتی، تقسیم می‌شوند که ساخت و تولید هر کدام، با کمک تکنولوژی‌های متفاوتی انجام می‌گیرد. برای مثال، ورقهای سیاه معمولی با استاندارد ST37 تولید می‌شود و بیشتر برای ساختن سوله‌ها و ساختمان‌سازی کاربرد دارد. از سوی دیگر کاربرد ورقهای سیاه صنعتی در صنایعی همچون سدسازی و پتروشیمی بیشتر است.
ورقهای سیاه صنعتی
از ورقهای سیاه صنعتی می‌توان به دو روش کلی استفاده کرد. یکی از آنها استفاده از این محصول در تولید پروفیل‌هایی با ابعاد بالا میباشد. استفاده دیگر از این محصول بصورت مستقیم در صنایع عظیم و غول پیکر مانند کشتی سازی میباشد. ورق سیاه صنعتی از نظر ابعاد، سایز، وزن و ضخامت با سایر ورقهای سیاه متفاوت هستند.
ورقهای سیاه معمولی
با دسته بندی براساس میزان عنصر کربن در آلیاژ فولادی، سختی متفاوتی برای ورقهای فولادی درنظر گرفته خواهد شد. اگر ورق سیاه معمولی را براساس میزان کربن موجود در آلیاژ آن تقسیم بندی کنیم، دو نوع ورق ST37 و ST52 خواهیم داشت. این دو گرید شامل سایر عناصر دیگر هم هستند. در ورقهای ST37 عناصر دیگری مانند فسفر، گوگرد، سیلیسیم و منگنز وجود دارند. همین عناصر با درصدهای متفاوت در ورق ST52 نیز وجود دارند.
دسته بندی ورقهای سیاه بر اساس نحوه عرضه به بازار
این ورق براساس نحوه عرضه به بازار به دو نوع رول و شیت تقسیم بندی می‌شود.
کلاف یا رول
طول ورقهای سیاه به صورت رول یا کلاف هیچ محدودیتی ندارد. عرض این ورق‌ها در اندازههای 1، 1.25، 1.5 و 2 متر تولید می‌شود. ضخامت ورقهای سیاه کلاف یا رول نیز از 1.5 تا 15 میلیمتر متغیر میباشد.
شیت یا فابریک
این نوع از ورقهای سیاه به ورقهای سفارشی معروف هستند؛ چراکه ابعاد و ضخامت ورق مورد نیاز توسط مشتری به کارخانه ارائه می‌شود تا محصول موردنظر تولید شود. ورقهای سیاه شیت یا فابریک آماده در بازار در ابعاد 1*2 متر، 1.5*2.5 متر، 1*6 متر، 1.5*6 متر، 2*6 متر و 2*12 متر و با ضخامت بیشتر از 15 میلیمتر عرضه می‌شوند.
استاندارد ورقهای سیاه
ورقهای سیاه، آنالیز شیمیایی و خواص مکانیکی مخصوص به خود را دارند. هر کدام از گرید ورقهای سیاه، بر اساس استانداردهای گوناگون، باید مطابق با پارامترهای خاصی تولید شده باشند. متخصصان عرصه‌ی آهن، معمولا برای بررسی مشخصات شیمایی و مکانیکی ورقهای سیاه، به جدول‌های استاندارد این محصولات مراجعه می‌کنند. گفتنی است که برای این محصول، دو استاندارد قدیمی و جدید موجود است:
- DIN 17100
- BS EN 10025
رایج ترین استاندارد این ورق در ایران ST37 و ST52 میباشد که جزء ورقهای سیاه معمولی می‌باشند. در نوع صنعتی آن استاندارد A285-GR C ، A283 – GR C و A516 – GR 60 را می‌توان نام برد.
لازم به ذکر است که ورق ST37 در مقایسه با ورق ST52 دارای سختی کمتری میباشد که آن هم به دلیل میزان کربن کمتر آن است. جالب است بدانید که ورقهای سیاه ST37 و ST52 به ترتیب 37 و 52 مگاپاسکال تنش را می‌توانند تحمل کنند.
مراحل تولید ورقهای سیاه
فرآیند تولید ورق های فولادی سیاه با گرم کردن شمش های فولادی در دمای بسیار بالا (1100 درجه سانتی گراد) آغاز می شود. در فرآیند تولید ورق های سیاه درجه حرارت از اهمیت بالایی برخوردار است. نورد گرم باید در دمایی بالاتر از نقطه تبلور مجدد فولاد انجام شود. سپس این ماده حرارت داده شده از چندین غلتک نورد عبور می کنند و درنهایت ورق های سیاه تولید می شوند.
در این روش ابتدا تختال تولید شده در کوره پیشگرم با دمای بالا قرار می گیرد. پس از خروج تختال از کوره پیش گرم یک پوسته اکسیدی روی سطح تختال تشکیل می شود.
به منظور برطرف ساختن این پوسته اکسیدی عملیات پوسته شویی انجام گرفته که تاثیر زیادی بر افت دمای سطح تختال دارد. نورد خشن مرحله پس از پوسته شویی است. در این مرحله قطعه کار چندین مرتبه از بین غلتک ها عبور می کند تا به تدریج به ابعاد مورد نظر برسد.
در طی این فرایند توزیع دمای بار تحت تاثیر چند عامل از جمله انتقال حرارت به محیط و گرمای ناشی از تغییر شکل پلاستیک قرار می گیرد و ضخامت تختال 15 تا 30 درصد کاهش می یابد. نورد خشن دارای 2 تا 3 قفسه است. پس از آخرین قفسه نورد خشن، ورق وارد مرحله نورد نهایی می گردد.
کاربردهای ورق سیاه
استحکام و مقاومت این ورق باعث شده که نسبت به سایر ورق های فولادی کاربردهای قابل توجهی داشته باشد.
برخی از رایج ترین مصارف ورقهای سیاه عبارتند از:
- صنایع ساختمانی
- صنعت پتروشیمی
- سد سازی
- ساخت تانکر و مخازن خاص
- مصالح فلزی ساختمان
- قطعات خودرو
- ساخت آبگرمکن
- تولید تجهیزات کشاورزی
- ساخت رینگ و چرخ
- کشتی سازی
- صنایع فلزی سنگین
کاربرد ورقهای سیاه در ساختمان
کاربرد این ورق در صنعت ساخت و ساز و سوله سازی بسیار حیاتی و مهم است به خصوص در طراحی و اجرای سازه های فلزی. از جمله کاربردهای ورق سیاه در ساختمان سازی عبارتند از:
- قیمت پروفیل آهن باز: این پروفیل ها به دلیل شکل ظاهری که دارند، پروفیل باز نامیده می شوند. از پروفیل های باز در ساخت میلگرد، تسمه، ناودانی، نبشی، چهار پهلو، تیرآهن، تیرآهن هاش و غیره استفاده می شود.
- پروفیل های بسته: این نوع پروفیل به دلیل شکل ظاهری که دارند، پروفیل بسته نامیده می شوند. از پروفیل های بسته در ساخت لوله و قوطی، درب و پنجره، درب های کرکره ای، پروفیل UPVC و غیره استفاده می شود.
- پروفیل های Z شکل: برای ساخت سقف سوله ها و دیگر سالن های بزرگ، پارکینگ، ایستگاه های اتوبوس، ایستگاه های سوخت رسانی استفاده می نمایند.
- سپری
- تیر ورق
کاربردهای این محصول در حمل و نقل
با گذشت زمان و پیشرفت تکنولوژی، استفاده از فولاد و ورقهای سیاه در ساخت انواع ریل ها (ریل راه آهن، ریل جرثقیلی، ریل معدنی) از محبوبیت خاصی برخوردار شد. از دیگر کاربردهای این محصول می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- ساخت چرخ و رینگ
- سد سازی
- ساخت پل
- تولید و ساخت انواع مختلف آبگرمکن
- تولید و ساخت وسایل جنگی از جمله تانک
- ساخت و تولید سیلندرهای گاز
- ساخت انواع تانکرها
- مخازن نفتی و لوله های تحت فشار
مزایای استفاده از ورق سیاه
ورق های فولادی جز پرکاربردترین مصالح در صنایع گوناگون هستند اما گستردگی و گوناگونی ورق های فولادی باعث سردرگمی صاحبان پروژه و خریداران شده است. مزایای استفاده از این ورق به شرح زیر میباشد:
- خواص مکانیکی بهبود یافته
- مقاومت کششی بالا
- چقرمگی بالا ( استحکام و سختی )
- حذف تنش پس مانده در اثر عملیات حرارتی در تولید ورق های سیاه
- مقاومت در برابر خوردگی در مقایسه با ورق های روغنی (ورق های نورد سرد)
- مقاومت ارتجاعی مناسب
- خاصیت چکش خواری بالا
معایب استفاده از ورق سیاه چیست؟
یکی از مهم‌ترین معایب ورقهای سیاه احتمال بالای زنگ‌زدگی آن است که بسته به شرایط محیط خارجی، با سرعت‌های مختلفی انجام می‌شود. با توجه به قیمت ورق سیاه باید تا حد امکان از این اتفاق جلوگیری کرد. برای جلوگیری از خوردگی باید سطح ورق سیاه را با مواد دیگر پوشاند.
بهترین تولیدکنندگان ورق سیاه در ایران
ورقهای سیاه در ایران توسط چندین تولیدکننده بزرگ، با ویژگی‌های متفاوت تولید می‌شوند که نیازهای داخلی را تا حد زیادی تامین کرده‌اند. تولیدکننده‌های داخلی و خارجی زیادی ورقهای سیاه را تولید و عرضه می‌کنند؛ سبب این مسئله هم کاربرد بسیار گسترده‌ی این محصول در انواع مقاصد صنعتی است. مهم‌ترین تولیدکنندگان ورق های نورد گرم یا سیاه را در زیر مشاهده کنید:
- فولاد مبارکه اصفهان
- مجتمع فولاد سبا
- فولاد اکسین خوزستان
- فولاد کاویان
- فولاد گیلان
ابعاد سفارش ورقهای سیاه چیست؟
ورقهای سیاه به صورت فابریک و رولی قابل ارائه هستند. در حالت فابریک، با توجه به نیاز مشتری برش کاری انجام می‌شود. ولی در حالت رولی ابعاد 2000 در 1000 تا 6000 در 2000 در بازار موجود میباشد.
رایج‌ترین ابعاد ورق سیاه در بازار عبارت است از:
- ابعاد 2000*1000 میلی متر
- ابعاد 2500*1250 میلی متر
- ابعاد 6000*1000 میلی متر
- ابعاد 6000*1500 میلی متر
- ابعاد 6000*2000 میلی متر
- ابعاد 12000*2000 میلی متر
نحوه محاسبه وزن ورقهای سیاه
محاسبه وزن انواع ورقهای فولادی یکی از راحت ترین محاسبات در میان وزن سایر محصولات فولادی می باشد. از طرف دیگر محاسبه وزن ورق‌ها می تواند به اطلاع دقیق از قیمت ورقهای سیاه کمک کند.
برای محاسبه وزن از فرمول محاسبه وزن ورقهای سیاه به شرح ذیل استفاده کنید:
وزن ورق سیاه = طول ورق(میلی متر) * عرض ورق (میلی متر) *ضخامت (میلی متر)* چگالی ورق
نکته : چگالی آهن در حالت استاندارد عدد 7.86 تعریف شده است اما برای محاسبه منطقی بهتر است از عدد 8 استفاده نمایید. 8 عدد تجربی است که تلورانس ضخامت را پوشش می دهد.
عوامل موثر بر قیمت ورق سیاه
عوامل زیادی بر قیمت ورقهای سیاه تاثیرگذار هستند که در ادامه آنها را ذکر خواهیم کرد.
- کارخانه تولیدکننده
- طول
- عرض
- ضخامت محصولات
- عرضه و تقاضا
- مسائل سیاسی روز و نوسانات نرخ ارز
- تاثیر تورم جهانی
- تولیدات سنگ آهن
- هزینه حمل‌ونقل
مهم‌ترین عوامل موثر بر قیمت ورق سیاه هستند. قیمت این محصول همچنین به استاندارد مورد استفاده در ساخت هر نوع وابسته است.
قیمت ورق سیاه
تولید فراوان ورقهای سیاه در بین تولیدات کارخانه‌های فولاد کشور، نشان‌دهنده اهمیت این محصول در بخش‌های گوناگون صنایع مختلفی مانند ساخت‌وساز، خودروسازی، تانکرسازی و کشتی‌سازی است. داشتن اطلاعات کافی از قیمت ورق سیاه برای بسیاری از فعالان صنعتی اهمیت دارد.
این ورق قیمت های مختلفی دارد که بر اساس سایز و ضخامت آن ها و نوع کارخانه سازنده مشخص می شود. نوسانات ارزی و تحولاتی که در منطقه وجود دارد و همچنین تغییر قیمت جهانی آهن آلات، موجب تغییر قیمت این محصول می شود. قیمت امروز ورق سیاه را در آهنک مشاهده کنید.
جمع بندی پایانی
در این مطلب پاسخ کاملی به سوال شما مبنی بر ورق سیاه چیست داده شد. در ادامه گفتیم که ورقهای سیاه با فرایند نورد گرم و در درجه حرارت بالایی تولید می شود. علت نامگذاری این مقطع به ورق سیاه به خاطر رنگ ظاهری مات، کدر و جنس خشن آن می باشد. این ورق به عنوان ماده اولیه برای تولید انواع ورقهای فولادی مورد استفاده قرار می گیرد. همچنین در صنایع مختلف مانند کشتی سازی، ماشین سازی و صنایع سنگین کاربرد فراوانی دارد.
کاملترین راهنمای خرید ورق سیاه
راهنمای خرید انواع ورق گالوانیزه
جامع ترین راهنمای خرید ورق استیل
راهنمای خرید انواع ورق آجدار
ورق دامپا چیست و چه کاربردی دارد؟
ورق برشی چیست و چه کاربردی دارد؟
ارسال نظر