راهنمای کامل شناخت ناودانی و انواع آن

ناودانی، پروفیلی با مقطع باز و به شکل U انگلیسی است که در برای کاربردهای صنعتی و ساختمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاربردهای این محصول از اوایل قرن بیستم آغاز شد و با پیشرفت کاربرد سازه‌های فلزی در ساختمان‌ها، تولید این محصول نیز افزایش یافت.

این مقطع فولادی در انواع، سایزها و شکل‌های ظاهری مختلفی تولید و عرضه می‌شود که این تنوع بر کاربرد و قیمت ناودانی تاثیرگذار است. ما قصد داریم در این مقاله به صحبت درباره ناودانی، انواع، مشخصات، کاربردها، نحوه تولید و مزایای آن بپردازیم.

ناودانی چیست؟

ناودانی که به آن U-channel ،UNP ،UPN و یا کانال U شکل نیز گفته می‌شود، پروفیلی است که از یک جان (web) افقی و دو بال (flanges) عمود بر آن تشکیل شده است. این پروفیل را درشکل‌های ظاهری مختلفی تولید می‌کنند و در ساحتمان‌ها مورد استفاده قرار می‌دهند.

در تولید این محصول ماده‌های با جنس‌های متفاوت استفاده می‌شود که براساس جنس این ماده، روش ساخت، طراحی و شکل ظاهری آن، به انواع گوناگونی تقسیم می‌شود.

کارخانه‌های داخلی و خارجی بسیاری این محصول را تولید می‌کنند که روش‌های تولید آن نیز به سه دسته فابریک نورد گرم، فابریک نورد سرد و پرسی تقسیم می‌شود.

این مقطع فولادی کاربردهای گسترده‌ای دارد و به عنوان مثال برای ساخت چارچوب در و پنجره، ترمیم بخش‌های تخریب شده ساختمان و استفاده در خرپاها و دهانه‌ها بسیار مناسب است.

از ویژگی‌های مثبت آن که باعث پرطرفدار شدن این محصول شده است، می‌توان به عمر طولانی، مقاومت و استحکام بالا، سرعت نصب خوب، مقرون به صرفه بودن از نظر اقتصادی، زمان اجرای کوتاه و سبک‌تر و انعطاف‌پذیرتر از سایر مقاطع بودن آن اشاره کرد.

انواع ناودانی

ناودانی‌ها براساس فاکتورهای زیادی به انواع مختلف تقسیم‌بندی می‌شوند که این فاکتورها شامل فرآیند تولید، وزن، شکل ظاهری، جنس و … هستند. در اینجا با انواع این محصول فولادی آشنا می‌شوید.

fabric U channel min - راهنمای کامل شناخت ناودانی و انواع آن
تصویری از ناودانی پرسی و فابریک

1. انواع براساس فرآیند تولید

این محصول براساس روش تولید به دو روش فابریک و پرسی تولید می‌شود که در ادامه به بررسی هر دو روش می‌پردازیم.

1.1 فابریک

در این روش، ناودانی به دو روش نورد گرم و سرد تولید می‌شود:

  • فرآیند نورد گرم: ابتدا شمش خام وارد کوره‌های مخصوص با دمای بالاتر از  926 درجه سانتی‌گراد شده و ذوب می‌شود. پس از ذوب شدن به صورت رول‌های صاف، از غلتک‌های نورد عبور کرده و شکل مورد نظر را بدست می‌آورد.

محصول تولید شده به این روش، فرصت کافی برای شکل‌گیری ندارد، به همین دلیل کیفیت آن‌ نسبت به محصول تولید شده از نورد سرد، پایین‌تر است.

  • فرآیند نورد سرد: در این روش، به همان مقطع تولید شده به روش نورد گرم، زمان کافی داده می‌شود تا شکل بهتر و استحکام بیشتری پیدا کند.

1.2 پرسی

در این روش تولید، ورق فولادی ماده اولیه محسوب می‌شود. ابتدا ورق فولادی به اندازه و صخامت دلخواه برش داده شده و بعد وارد دستگاه فرمینگ می‌شود. سپس دستگاه فرمینگ ورق را پرس کرده و ورق از قسمت‌های مشخص شده خم می‌شود تا به محصول نهایی تبدیل شود.

محصول تولید شده از این روش، به دلیل فشاری که به آن وارد می‌شود، در ناحیه اتصال جان به بال صخامت کمتری دارد. همچنین سرعت پرس‌کاری بالا، ابعاد دقیق و لبه‌های صاف آن باعث شده این محصول بسیار پرکاربرد شود.

2.  انواع براساس شکل ظاهری

ناودانی‌ها براساس شکل ظاهر به دو نوع ساده و مشبک تقسیم‌بندی می‌شوند. در ادامه این دو نوع را معرفی می‌کنیم.

simple U channel min - راهنمای کامل شناخت ناودانی و انواع آن
تصویری از ناودانی ساده

2.1 ساده

این نوع، از انواع رایج ناودانی محسوب می‌شود که برای ساخت این نوع از ورق‌های فولادی استفاده می‌کنند. نوع ساده، در سایزهای 8 تا 16 و ارتفاع 30 تا 400 میلی‌متر تولید می‌شود و همچنین می‌توان در سایز و ارتفاع موردنظر مشتری نیز آن را تولید کرد.

نوع ساده، کاربردهای بسیاری در صنایع و ساختمان‌سازی دارد که از کاربردهای آن می‌توان به ساخت پل‌های باربر، ساخت اتاقک اتومبیل و کامیون، پایه و قاب‌ها در دستگاه‌های صنعتی، چهارچوب‌ها و … اشاره کرد.

grid U channel min - راهنمای کامل شناخت ناودانی و انواع آن
تصویری از ناودانی مشبک

2.2 مشبک

نوع مشبک، از ورق گالوانیزه ساخته می‌شود که سوراخ‌هایی در سطح آن قرار دارد و این سوراخ‌ها برای مواردی مانند بستن پیچ و مهره کاربرد دارند. به همین دلیل به آن مشبک گفته می‌شود. این نوع در دو نوع UPE و UPN تولید می‌شود.

از این نوع در ساخت قفسه‌های سبک و فولادی و در سازه‌های سبک استفاده می‌شود.

3. انواع براساس وزن

این محصول براساس وزن به دو دسته سبک و سنگی تقسیم می‌شوند که تفاوت‌های بسیاری در وزن، ابعاد، سایز، قیمت و کاربرد آن‌ها وجود دارد.

3.1 سبک

نوع سبک درواقع، به ناودانی‌هایی گفته می‌شود که وزن و ابعاد آن‌ها کمتر از اندازه و وزن تعیین شده در جدول اشتال است و معمولا از میزان استانداردی که درنظر گرفته شده کمتر هستند.
از این نوع در ساخت چارچوب و اسکلت کامیون‌ها، سازه‌های دریایی، مرمت بناها و … استفاده می‌شود.

3.2 سنگین

اندازه، ابعاد و وزن این نوع، کاملا برابر با استانداردهای تعیین شده در جدول اشتال است. تولید این نوع براساس استانداردهای اروپایی انجام می‌شود که همین موضوع باعث می‌شود آن را ناودانی اروپایی بنامند.
از عوامل تاثیرگذار بر قیمت این محصولات، وزن آن‌هاست که این نوع، نسبت به نوع سبک وزن بیشتر و درنتیجه قیمت بالاتری دارد.

4. انواع براساس جنس

این پروفیل فولادی، براساس جنس، در سه نوع آلومینیوم، استیل و گالوانیزه تولید می‌شود.

4.1 آلومینیوم

این نوع، از جنس آلیاژ آلومینیوم بوده و از انواع پرکاربرد آن محسوب می‌شود. این محصول در طول 6 و 12 متر و به روش نورد گرم تولید می‌شود. ورق آلومینیومی، قابل انعطاف است، به همین دلیل به‌راحتی می‌توان به آن شکل داد.

از ویژگی‌های مثبت این محصول، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  1. وزن سبک
  2. استحکام و شکل‌پذیری مناسب
  3. مقاومت بالا دربرابر خوردگی
  4. جوش‌پذیری بالا
  5. دارای سایزهای مختلف

باتوجه به این ویژگی‌ها، این نوع کاربردهای بسیاری نیز دارد که شامل موارد زیر هستند:

  1. ساخت بادبند، خرپا و ستون‌ها
  2. تشکیلات دریایی و تجهیزات ترافیکی
  3. ساخت چارچوب در و پنجره
  4. ساخت اسکلت‌های فلزی، اسکلت کامیون و ماشین‌آلات

4.2 گالوانیزه

برای ساخت این نوع از ورق گالوانیزه استفاده می‌شود و بسیار پرطرفدار است. این محصول به طول معمول در معرض هوا و رطوبت قرار دارد که وجود روی بر سطح آن، باعث می‌شود مقاومت بسیاری دربرابر زنگ‌زدگی و خوردگی داشته باشد.
حتی اگر این محصول دچار شکستی یا خراشیدگی شود، باز هم مقاومت خود را دربرابر رطوبت و خوردگی حفظ می‌کند.

از ویژگی‌های مثبت این نوع می‌توان به:

  1. ورن کم اسکلت فلزی
  2. اشغال فضای کم
  3. کارآمدی طولانی مدت
  4. مقاومت دربرابر تنش‌ها
  5. مقاومت و تحمل دربرابر ضربه
  6. سرعت نصب بالا در سازه‌های مختلف

اشاره کرد. با توجه به ویژگی‌های آن، کاربردهای این جنس ناودانی شامل موارد زیر هستند:

  1. کاربرد در بناهای معماری
  2. ساخت تجهیزات و تشکیلات دریایی
  3. ساخت انواع چارچوب
  4. ساخت انواع ماشین آلات
  5. ساخت خرپا
  6. استفاده در طراحی نمای ساختمان‌ها
  7. استفاده به عنوان ستون و تیر
UPE and UNP U channel min 1 - راهنمای کامل شناخت ناودانی و انواع آن
تصویری از ناودانی UPE و UNP

5. انواع براساس استاندارد

5.1 استاندارد فرانسه NF A 45-255

5.2 استاندارد ملی ایران 4477

5.3 استاندارد مقاوم به خوردگی DIN EN ISO 12944-3

5.4 استاندارد اروپایی DIN-1026 یا UPE و UNP

در UPE بال‌ها موازی هم و ضخامت یکسان، و در UNP بال‌ها مخروطی‌شکل هستند.

ویژگی‌های ناودانی

این پروفیل، ویژگی‌های بسیاری دارد که باعث می‌شود در کاربردهای بسیاری در صنایع متنوع داشته باشد. این ویژگی‌ها شامل:

  1. مقاومت بسیار بالا دردهانه‌ها و خرپاها
  2. کارآمد بودن در مدت زمان طولانی
  3. وزن کم اسکلت فلزی
  4. اشغال فضای کم
  5. سرعت نصب و اتصال بالا
  6. تحمل در برابر ضربه
  7. مقاومت دربرابر تنش‌های بزرگ
  8. کم بودن پرتی آن

هستند.

کاربردهای ناودانی

با توجه به ویژگی‌های زیاد این محصول که در بالا ذکر شد، در ساختمان‌سازی و صنایع مختلف کاربردهای بسیاری دارد. کاربردهای این محصول شامل موارد زیر هستند:

  1. ساخت تجهیزات و تاسیسات دریایی
  2. ساخت دیوار و سقف
  3. ساخت نمای ساختمان
  4. ساخت قاب‌های فلزی برای تجهیزات صنعتی
  5. ساخت چارچوب خودرو
  6. ساخت پشت بام
  7. ساخت ساپورت لوله در سیستم‌های پایپینگ و پایپ‌لاین
  8. ساخت چارچوب در و پنجره
  9. ترمیم دیوار تخریب‌شده
  10. استفاده در خرپاها، بادبندها و ستون‌های ساختمان‌های بلند
  11. استفاده در ایجاد پایه برای تجهیزات ترافیکی و گاردریل‌ها
  12. استفاده در اسکلت فلزی ماشین‌آلات سنگین و کامیون‌ها

برترین کارخانه‌های تولیدکننده ناودانی

این محصول فولادی، تولیدکننده‌های بسیاری مانند کارخانه نورد یاران زنجان، فایکو، دهشیر، مگااستیل، ناب تبریز، ذوب آهن، نورد سجاد و شکفته دارد که در داخل ایران فعالیت می‌کنند. از برترین تولیدکنندگان داخلی آن می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  1. کاخانه فولاد تهران
  2. کارخانه فولاد توس
  3. کارخانه فولاد آریان
  4. کارخانه فولاد تبریز
  5. مجتمع فولاد البرز غرب
  6. صنایع فولاد کوهپایه

قیمت ناودانی

قیمت این پروفیل فولادی بسته به عوامل بسیاری دچار نوسان و تغییر می‌شود. همانطور که گفتیم این محصول در سایزها، وزن‌ها، انواع و در کاربردهای فراوانی تولید می‌شود و تمام این‌ها از عوامل تاثیرگذار بر قیمت آن هستند. درنتیجه هر ناودانی قیمت خاص خود را دارد.

از مهم‌ترین عوامل موثر بر قیمت روز ناودانی ماده اولیه آن، یعنی شمش می‌باشد. علاوه بر این، نوسانات نرخ ارز نیز بر قیمت روز ناودانی اروپایی و وارداتی تاثیرگذار است. از دیگر فاکتورهایی که قیمت این محصول به آن وابسته است، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

  1. شرایط بازارهای جهانی
  2. میزان عرضه و تقاضا
  3. میزان واردات این محصول
  4. شرایط صنعت، ساختمان‌سازی و مسکن
  5. هزینه‌های حمل و نقل
  6. حجم و تعداد خریداری شده
  7. وزن تمام شده مجصول
  8. کاربردها و ….

همچنین درصورت نیاز به راهنمایی درمورد خرید این محصول، می‌توانید با مشاوران ما در آهنک از طریق شماره تماس 91006007-021 در ارتباط باشید، تا بتوانید خریدی مطمئن، مناسب و مقرون به صرفه داشته باشید.

سخن پایانی

در این مقاله ما به معرفی ناودانی و بررسی انواع، ویژگی‌ها، کاربرد و برترین کارخانه‌های تولیدکننده آن پرداختیم. شما با مطالعه‌ی این مقاله می‌توانید هرآنچه که برای شناخت این محصول نیاز است را بدانید و خریدی دقیق و مناسب با کاربرد موردنظر خود داشته باشید.

درصورت داشتن هرگونه سوال درباره این محصول، می‌توانید آن را با کارشناسان ما در بخش نظرات درمیان بگذارید تا در سریع‌ترین زمان ممکن به سوالات شما پاسخ دهند.