لوله اسپیرال چیست؟

لوله‌های اسپیرال لوله های صنعتی خاصی هستند که در صنایع و کاربردهای حساس، استفاده زیادی از آن ها می شود. مراحل ساخت کم هزینه لوله‌های اسپیرال، آن ها را به لوله‌های پرکاربرد مقرون به صرفه و کاملا اقتصادی تبدیل کرده است. برای آشنایی بیشتر با لوله اسپیرال و شناخت کاربردها و مزایای آن با ما همراه باشید.

آشنایی با لوله اسپیرال

لوله اسپیرال به لوله های فولادی نورد گرم و مارپیچی گفته می شود که در اندازه های 8 تا 120 اینچ تولید می شود. در فرآیند تولید لوله اسپیرال، نوار فولادی به شکلی نورد می شود که سمت آن با سمت مرکز لوله در یک زاویه باشد. برای استحکام بیشتر در برابر فشار وارد شده به دیواره لوله، نوع جوش اهمیت بسیار زیادی دارد. پس مهم ترین بخش تولید لوله های اسپیرال، جوش جداره لوله می باشد.

خرید لوله

شروع قیمت 21,500 تومان

آرشیو قیمتی لوله

تاریخچه استفاده از لوله اسپیرال

تاریخ ساخت لوله اسپیرال، به اواخر قرن 19 برمی گردد. به طور کلی می‌توان گفت استفاده از این لوله توسط مهندسی آلمانی به‌نام مانسمان به کار رفت.

اواسط دهه 1960 میلادی تولید لوله‌های اسپیرال آغاز شد که به دلیل دارا بودن درز جوش مارپیچی آن را اسپیرال نامیدند. همچنین به روش تولید لوله‌های اسپیرال اصطلاحا روش اسپیرال گفته می‌شود که یکی از روش‌های مهم تولید لوله فولادی به حساب می‌آید. لوله اسپیرال از انعطاف‌پذیری خوبی برخوردار است و در نتیجه برای استفاده در موقعیت‌هایی که خم‌کاری زیادی لازم است به راحتی می‌توان از آن استفاده کرد.

انواع لوله اسپیرال

بر اساس مواد مورد استفاده در ساخت، دو نوع اصلی لوله‌های اسپیرال وجود دارد که هر کدام برای برنامه های منحصر به فردی مناسب هستند:

لوله‌های اسپیرال گالوانیزه

این نوع، رایج ترین نوع لوله اسپیرال است که سبک وزن بوده و مقرون به صرفه نیز می باشد. لوله‌های اسپیرال گالوانیزه دارای روکشی از جنس عنصر روی است که از زنگ زدگی سطح آن جلوگیری می کند.ضمن اینکه این پوشش گالوانیزه را هم درون و هم بیرون آن می توان اعمال کرد.

لوله‌های اسپیرال ضد زنگ

این محصول ساخته شده از فولاد ضد زنگ معمولا برای شرایط خاص استفاده می شوند. به عنوان مثال، در جایی که لوله اسپیرال گالوانیزه ممکن است به دلیل قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص خورده شود. دلیل استفاده از لوله اسپیرال ضد زنگ، مقاومت بالای فولاد ضد زنگ در برابر مواد شیمیایی خشن و خوردگی است.

مشخصات فنی لوله‌های اسپیرال

• قطر 500 الی 3000 میلی‌متر
• ضخامت 9 الی 25 میلی‌متر
• طول 6 الی 12 متر
• ساز 5 الی 120 اینچ

استاندارد لوله‌های اسپیرال

تمام لوله هایی که در خط تولید قرار می‌گیرند، از استانداردهای یکسانی استفاده می‌کنند. اصولا استاندارد آمریکا جزء استاندارد ثابت در تولیدات است و تمام کارخانجات موظف هستند از آنها پیروی کنند. مهم ترین استانداردها به ترتیب زیر می‌باشد:

• API Spac 5L: استاندارد مناسب برای لوله های جوشی مستقیم میباشد. نوع فولاد این نوع دستورالعمل، B ,A میباشد.
• API Spac 51X: استاندارد مناسب برای لوله ها درزدار و بدون درز است. برای فولاد از جنس X42 ,A72 مورد استفاده قرار میگیرد.
• API Spac 5LU: استاندارد مناسب برای لوله های درزدار جوشی و بدون درز است. مناسب برای جنس فولاد های U100 ,U80 می‌باشد.
• API Spec 5LS: استاندارد مناسب برای لوله های درز جوشی اسپیرال میباشد که بیشتر از جنس فولاد هایX70 ,A ,B ,X42 استفاده می‌شود.

همچنین، ما استاندارد های بین المللی دیگری را نیز در سطح جهان داریم. از جمله این استانداردها:  AFNOR ,JIS ,BS می‌باشند. تمام این استاندارد ها برای کنترل کیفیت لوله ها ایجاد شده‌اند. دو روشی که در لوله سازی استفاده می‌شود، روش‌های اسپیرال و درزجوشی مستقیم است.

رایج‌ترین روش ساخت لوله اسپیرال

برای ساخت این نوع لوله در حالت کلی 5 روش وجود دارد که در زیر به صورت مختصر به آن‌ها اشاره کردیم.

روش موسوم به O&U

در این روش ابتدا لوله را به شکل U درآورده و سپس به شکل O تبدیلش می‌کنند.

خم کردن غلتکی یا نورد هرمی

در این روش با قرار گرفتن صفحه فولادی در بین چند غلتک انحنای موردنظر را به دست می‌آورد و سپس درز موجود با جوش پر می‌شود.

روش C2

در این روش دو صفحه که به شکل C درآمده‌اند را به هم با جوش دادن متصل می‌کنند.

روش C&O

این روش که شباهت زیادی به روش U&O دارد در مرحله اول میزان فشار بکار رفته برای خم شدن صفحه بیشتر می‌باشد.

شکل ‌دهی مارپیچی

در این روش ورق همچون رزوه‌ای که در اطراف یک پیچ قرارگرفته است به‌صورت یک لوله درمی‌آید و درنهایت درز موجود بین لبه‌های ورق با استفاده از جوش پر می‌شود. برای ساخت لوله‌های درز جوش مستقیم ورق فلزی را در جهت خروج لوله وارد ماشین موردنظر می‌کنند این در حالی است که برای ساخت لوله‌های فولادی مارپیچ محورهای نوار ولوله زاویه‌ای را به نام زاویه ورودی یا شکل‌دهی نام دارد خواهند ساخت.

روش فرم دهی لوله‌های اسپیرال

تولید لوله به روش اسپیرال یکی دیگر از روش های استاندارد تولید لوله در جهان است. در این روش، ورق با گذشتن از یک سری غلتک ها با درزی حلزونی (اسپیرال) به شکل لوله در خواهد آمد. برخلاف لوله درز مستقیم که قطر لوله بستگی به پهنای ورق دارد، در این روش قطر لوله با تغییر زاویه تغذیه اولیه ورق تغییر خواهد نمود.

با تغییر زاویه تغذیه، لوله با قطرهای مختلف تولید می شود، در حالی که در روش درز مستقیم باید کل قالب های خط تولید تعویض شوند. از این رو در روش اسپیرال، لوله با قطرهای مختلف را می توان با هزینه کمتری نسبت به درز مستقیم تولید کرد.

کاربرد لوله‌های اسپیرال

موارد زیر، از مهمترین کاربردهای لوله‌ی اسپیرال هستد.

• به دلیل شیارهای جوش‌خورده‌ای که روی سطح مارپیچی خود دارد، جزو مقاوم‌ترین لوله‌هاست و استحکام زیادی در برابر ترک و شکست لوله دارد.
• برای به‌کارگیری در سیستم‌های شتاب بالا و تهویه‌ی هوای فشار بالا مناسب است.
• از لوله‌های اسپیرال در سیستم‌های بادگیری، دفع گرد و غبار و تخلیه‌ی مونوکسید کربن استفاده می‌شود.
• از لوله‌های اسپیرال در صنایع گوناگونی استفاده می‌شود مثل: صنعت نفت و گاز (برق، شیمیایی، انرژی حرارتی، آب و فاضلاب و همچنین ساخت  پل و سازه‌های فلزی)
• این لوله‌ها از خواص مکانیکی بسیار بالایی برخوردارند و به دلیل مسطح‌بودن فضای داخلی لوله، باعث انتقال بهتر جریان سیالات خواهند شد.

کاربردهای صنعتی لوله‌های اسپیرال

استحکام و مقاوت این لوله در شرایطی با فشارهای مثبت و منفی بالا، منجر به کاربردهای صنعتی متعدد و گسترده شده است از جمله :

• حذف تولید محصولات فرعی مانند خاک اره و تراش چوب
• جابجایی مواد فله مانند بارگیری کامیون‌ها و قیف ناودانی
• سیستم HVAC (تهویه مطبوع)
• دفع دودهای شیمیایی و سایر سموم محیطی
• دفع گرد و غبار و سایر ذرات ریز موجود در هوا

اتصالات لوله اسپیرال

ساخت خطوط انتقال اسپیرال، خط کاملی از اتصالات درز جوشی و اتصالات لب به لب را شکل می دهد؛ که صرفا جهت استفاده و اتصال لوله های اسپیرال طراحی شده است. اتصالات استاندارد این لوله ها شامل انواع مختلفی از زانویی، سه راهی، اتصالات جانبی، کاهنده و سایر اجزای ساخته شده از فولاد استاندارد است.

تفاوت لوله اسپیرال و درز مستقیم

• اولین تفاوت لوله های اسپیرال با درز مستقیم در نحوه تولید آنهاست. پس لوله‌های اسپیرال از همان ابتدای ساخت های با لوله جوش طولی متفاوت هستند. لوله های مارپیچی بر اساس الگوی پیچشی مشخص شده نورد و جوش داده می شوند، در حالی که لوله های طولی با استفاده از خم شدن ایجاد می شوند و در انتها دو لبه آن ها به هم متصل می شود تا درز ایجاد شده به صورت مستقیم و طولی باشد.
• تولید لوله های اسپیرال بصورت پیوسته انجام می شود اما لوله های فولادی درز مستقیم به صورت مرحله به مرحله تولید می شوند.
• از لوله های طولی معمولا برای کاربردهایی استفاده می شود که نیاز به قطر کمتری داشته باشند ولی لوله‌های اسپیرال در محیط هایی کاربرد پیدا می کنند که نیاز به قطر بیشتر وجود داشته باشد.

مزایای استفاده از لوله‌های اسپیرال

• حمل و نقل و نصب آسان.
• نسبت به لوله درزدار از فلج کمتری برای نصب استفاده می شود.
• نشت هوا کم و درنتیجه افت فشار پایین سیستم که موجب افزایش راندمان کلی می شود.
• زمان نصب و تحویل سیستم کوتاه است.
• فضایی که اشغال می کند نسبت به کاربردی که ارائه می دهد از لوله درز مستقیم کمتر است.
• لوله اسپیرال چون ظاهر زیبایی دارد استفاده به صورت روکار را دچار محدودیت نمی کند.
• مهندسی پیشرفته رایانه ای که برای طراحی سیستم های مارپیچی بکار می رود، می تواند در مجموع 40 تا 50% در وزن مواد اولیه صرفه جویی ایجاد کند.

معایب لوله اسپیرال

معایب این لوله‌ها شامل موارد زیر می‌باشند:

• بیضی شدن سطح مقطع هنگام ساخت
• امکان بروز عیب های چروکیدگی بیشتر نسبت به لوله های درز جوش

تولیدکنندگان لوله اسپیرال

کارخانه‌های معدودی در ایران لوله‌های اسپیرال تولید می‌کنند که تعدادی از آن‌ها را در لیست زیر مشاهده می‌کنید:

• لوله‌ی اسپیرال اصفهان
• لوله‌ی اسپیرال صفا
• لوله‌ی اسپیرال کالوپ
• لوله‌‌سازی سلفچگان
• شرکت ایران اسپیرال
• کارخانه‌ی لوله‌سازی آریا نورد خلیج فارس
• کارخانه‌ی لوله‌سازی خلیج فارس

عوامل موثر بر قیمت لوله‌های اسپیرال

کیفیت ورق‌های فولادی به کار رفته برای تولید لوله‌های اسپیرال و نوع جوش لوله‌ها در این امر تاثیر زیادی دارند.
همچنین، کیفیت جوش در لوله‌های اسپیرال از اهمیت زیادی برخوردار است. به همین دلیل است که لوله‌های با کیفیت از جوشکاری قوی‌تری بهره برده و طبعا قیمت بالاتری نیز دارند.
مورد بعدی, نوع ورق فولادی به کار رفته در فرآیند ساخت لوله‌های اسپیرال است. در صورتی که از ورق‌های فولادی خارجی و وارداتی برای ساخت این نوع لوله‌ها استفاده شده باشد، قیمت محصول نهایی افزایش خواهد یافت. بهتر است به این نکته توجه کنید که ورق‌های فولادی ساخته شده در داخل کشور نیز از کیفیت بالایی برخوردار بوده و دارای استانداردهای لازم هستند.

موارد دیگر تاثر گذار در قیمت این محصول شامل:

• آلیاژ لوله‌های اسپیرال
• ضخامت لوله‌های اسپیرال
• طول لوله‌های اسپیرال
• نوع کاربری لوله‌های اسپیرال
• هزینه های انبار کردن و نگهداری لوله‌های اسپیرال
• هزینه های مربوط به انتقال لوله‌های اسپیرال

خرید لوله اسپیرال

لوله‌های اسپیرال از جمله مقاطع پرکاربرد فولادی در صنایع مختلف است و نوعی لوله درزدار به شمار می‌رود. قیمت این نوع لوله در مقایسه با قیمت لوله مانیسمان پایین‌تر است و توسط کارخانه‌های متعددی عرضه می‌شود. قیمت روز این محصول را در آهنک ببینید.

خرید لوله

شروع قیمت 21,500 تومان

آرشیو قیمتی لوله

جمع بندی پایانی

لوله‌های اسپیرال جزء لوله‌های درزدار محسوب می‌شود که با جوشکاری ساخته می‌شود. در موارد مختلفی از این لوله استفاده می‌شود که پرکاربردترین آنها در صنعت پتروشیمی می‌باشد. برای اینکه از لوله اسپیرال استفاده کنید باید مزایا و معایب آن را بدانید. جهت کسب اظلاعات بیشتر و مشاوره رایگان با کارشناسان ما در آهنک تماس بگیرید.